czwartek, 28 lutego 2013

Toni Morrison - Umiłowana

Tytuł: Umiłowana
Autor: Toni Morrison
Wyzwanie: Trójka E - Pik

Mam bardzo mieszane uczucia po przeczytaniu tej książki. Póki co nie potrafię jednoznacznie określić, czy książka spodobała mi się, czy nie.
Czytało mi się ją przyjemnie, szybko. Ale co do odczuć...

Rodzina afroamerykańskich niewolników mieszka i pracuje na fermie w Kentucky. Ich właściciele, nad wyraz porządni i dobrzy ludzie mają inne niż sąsiedzi podejście do swoich niewolników. Nie biją ich, dają im możliwość nauki, pozwalają nawet na posiadanie przez nich broni, a właściciel często słucha rad Murzynów. Jednak ta "sielanka" szybko się kończy. Właściciel umiera, a jego zona nie potrafi zarządzać plantacją w odpowiedni, przynoszący zyski sposób. Próbuje przeżyć sprzedając jednego z niewolników, co zabezpiecza ją finansowo na jakiś czas. W końcu postanawia zwrócić się o pomoc do swojego szwagra i prosi go o objęcie farmy.
Szwagier okazuje się okrutnym, nienawidzącym swoich niewolników mężczyzną. Nazywają go nauczycielem. Nauczyciel odbiera Murzynom broń, zmusza ich do coraz cięższej pracy, nie pozwala na dorabianie w innych miejscach i odkładanie pieniędzy w celu wykupienia siebie i swoich bliskich.
Sethe, jej mąż Halle i trójka dzieci postanawiają uciec. Kobiecie udaje się wysłać dzieci do swojej teściowej, którą wcześniej Hallemu udało się wykupić. Niestety, okazało się, że sama zaszła w ciążę, co utrudni ucieczkę. Jednak kobieta postanawia zrobić wszystko, żeby wyrwać się z tego koszmaru. Ciężko pobita ucieka z fermy. Po drodze spotyka białą kobietę Amy Denver, która zajmuje się nią, a w końcu pomaga przyjść na świat jej córeczce. Na cześć swojej towarzyszki, Sethe nadaje córeczce imię Denver.
Sethe udaje się dotrzeć do domu swojej teściowej Babby Suggs, gdzie czekają na nią dzieci. Jednak horror przeszłości ciągnie się za byłą niewolnicą i pościg dogania ją. Zdesperowana kobieta popełnia okrutny czyn.
Początkowo nie wiemy do czego posunęła się Sethe.
Po latach umiera Babby Suggs, dwóch synów Sethe ucieka z domu, a ona mieszka w domu teściowej razem z Denver. Niespodziewanie odwiedza ich Paul D, niewolnik, który pracował kiedyś na tej samej farmie co Sethe. Ma on nadzieje, że będzie mógł stworzyć z Sethe związek i wprowadza się do niej. Po jakimś czasie na progu domu znajdują młodą kobietę, która wprowadza się do nich. Kobieta twierdzi, że ma na imię Umiłowana i nie pamięta skąd pochodzi i jak się tutaj znalazła. Dowiadujemy się o nieszczęściu sprzed lat. Sethe zabiła swoją starszą córkę, aby uniknęła losu niewolnicy, próbowała zabić również resztę dzieci, od czego została powstrzymana. Kobieta trafia do więzienia, jednak udaje jej się uniknąć kary śmierci
.
Umiłowana wprowadza się do Sethe. Okazuje się, że wie o niej dużo więcej niż ktokolwiek inny. Kim jest Umiłowana i co tak naprawdę zamierza zrobić?
Początkowo Denver traktuje ją jak najbliższą sercu osobę, ale po jakimś czasie zauważa, że dziewczyna ta niszczy Sethe.

Przyznam, że książka była dla mnie dość trudna w odbiorze. Opisy okrucieństw, jakie właściciele zadawali swoim niewolnikom nie były może bardzo brutalne, ale dawały wiele do myślenia. Zwłaszcza psychiczne upokorzenia, traktowanie niewolników jak zwierzęta, zabijanie ich, wiązanie i katowanie. Dla mnie niewytłumaczalne jest traktowanie w ten sposób ludzi.
Nie mniej, lektura tej książki była przejmującym doświadczeniem.

wtorek, 26 lutego 2013

Ulubione autorki

Tytuł: 2/3 sukcesu
Autor: Joanna Chmielewska
Wyzwanie: Trójka E - Pik
                  Wyzwanie miejskie
                  Pod hasłem
                  Czytamy kryminały 
                  Polacy nie gęsi

"2/3 sukcesu" to kolejna powieść jednej z moich ulubionych autorek.
Tym razem poznajemy kolejne przygody mojego ulubionego literackiego rodzeństwa - Janeczki i Pawełka Chabrowiczów. Dzieciom nieodmiennie towarzyszy inteligentny i bezgranicznie do nich przywiązany pies Chaber.
Tym razem dzieci wplątują się w przestępczy światek oszustów filatelistycznych. Ich dziadek od wielu lat poszukuje dużą i bardzo cenną kolekcję znaczków, co spędza mu sen z powiek.
Janeczka przypadkowo trafia na kobietę porządkującą rzeczy zmarłej ciotki i wyrzucającą listy po niej. Janeczka zauważa, że przy listach nadal są znaczki i prosi właścicielkę o udostępnienie jej tego skarbu. Janeczka zobowiązuje się nie czytać listów i po wycięciu znaczków listy spalić. Po konsultacji z dziadkiem okazuje się, że wśród zdobytych znaczków jest kilka naprawdę cennych.
Niespodziewanie pojawiają się pan Fajksat, Okularnik oraz pan Barański, którzy okazują się niebezpiecznymi typami.
Wśród znalezionych listów dzieci trafiają na jeden, którego nadawcą jest pan Fajksat, próbujący zdobyć kolekcję znaczków należącą do zmarłej ciotki  Rodzeństwo postanawia odnaleźć właścicielkę listów, panią Anielę, która pozwala im przeczytać ten list. Wdzięczne dzieci pomagają kobiecie w porządkowaniu odziedziczonego mieszkania i zaprzyjaźniają się z nią.
Zachęcone wizją odnalezienia zaginionej kolekcji, rodzeństwo postanawia zwrócić baczną uwagę na pana Fajksata i Okularnika. Okazuje się, że Okularnik nie odstępuje pewnej skłóconej rodziny, która stara się o rozdzielenie między sobą spadku po zamożnej krewnej. Pomaga mu Czesio, który dostarcza mu znaczki z różnych źródeł, a za pomocą nekrologów w gazetach wyszukuje spadkobierców, którzy mogliby zostać właścicielami cennych znaczków, nie zdając sobie sprawy z ich znaczenia.
Dzieci postanawiają utrudnić im te przestępcze poczynania, zwłaszcza, że trafiają na ślad zaginionej kolekcji znaczków. Tym razem pomaga im nie tylko cudowny Chaber, ale także zakochany w Janeczce Stefek, jego brat Zbinio, Karolina, jej pies Karo oraz Dominik Lewandowski,W aferze pojawia się także pani Piekarska, dzięki której Janeczka i Pawełek odnajdują część cennej kolekcji.
Cała sprawa bardzo się gmatwa i plącze, co w pewnym momencie staje się dość niebezpieczne. Nie mniej jednak, wszystko kończy się dobrze, a zły proceder zostanie w porę ukrócony.


Tytuł: Pollyanna dorasta
Autor: Eleonor Hodgman Porter
Wyzwanie: Trójka E - Pik
                  Z półki
                  Pochłaniam strony, bo kocham tomy

Już jakiś czas temu przeczytałam pierwszą część przygód Pollyanny. Na półce dość długo czekała kontynuacja, a do sięgnięcia po nią zdopingowała mnie lutowa edycja wyzwania Trójka E - Pik. Tak więc książkę "Pollyanna dorasta" wybrałam jako tą, która długo czekała na półce na swoją kolej.

Pollyanna odzyskuje władzę w nogach. Szczęśliwa ciotka Polly postanawia wyjechać razem ze swoim mężem do Niemiec. Nie chce zostawiać Pollyanny bez opieki, ale sprawę rozwiązuje pewien list. Pielęgniarka opiekująca się dziewczynką w sanatorium prosi jej opiekunkę o przysłanie Pollyanny do Bostonu w celu pomocy jej zgorzkniałej siostrze, Ruth. Początkowa ciocia Polly sprzeciwia się temu, gdyż oburza ją traktowanie ukochanej siostrzenicy jak leku, ale po namowach męża zgadza się. Pollyanna wyjeżdża do Bostonu, gdzie mieszka u niechętnej jej pani Ruth Carew. Kobieta od ośmiu lat poszukuje wszędzie swojego zaginionego siostrzeńca.Bezowocne, pełne cierpień poszukiwania robią z niej nieprzyjemną i zgorzkniałą kobietę. Panna Ruth wie o grze w zadowolenie i broni się przed nią jak może, a siostrę ostrzega, że odeśle do niej Pollyannę, jak tylko ta zacznie prawić jej kazania. Dziewczynka jednak znajduje drogę do serca kobiety i zmienia ją diametralnie. Panna Ruth przygarnia kalekiego chłopca o imieniu Jamie, w którym Pollyanna widzi zaginionego siostrzeńca.
Po powrocie do domu Pollyanna wyjeżdża na kilka lat z ciocią Polly i jej mężem. Powraca jako 20 letnia kobieta, razem ze swoją owdowiałą i zubożałą ciotką Polly. Próbują na powrót zaaklimatyzować się w rodzinnym mieście i jakoś powiązać koniec z końcem. Ich dawni przyjaciele - pan Pendleton i adoptowany przez niego Jimmy za wszelką cenę próbują im pomóc.
Pollyanna dostaje list od pani Carew, która prosi o znalezienie domu, w którym jej siostra Ruth, z sekretarką  i adoptowanym chłopcem mogłyby spędzić wakacje. Pollyanna postanawia przyjąć ich u siebie i w ten sposób zarobić pieniądze.
Jimmy Pandleton, widząc przyjaźń Pollyanny i Jamiego, uświadamia sobie, że zakochał się w swojej przyjaciółce, ale według niego walka o względy ukochanej z kalekim młodzieńcem byłaby niesprawiedliwa, więc z ciężkim sercem usuwa się w cień. Jednak, rzecz jasna, jego cierpliwość zostanie nagrodzona i wszystko skończy się dobrze.  Po drodze oczywiście pojawia się masa zazdrości, niepewności, niedopowiedzeń i strachu, a Jimmy odnajduje także rodzinę swojego ojca.
Bardzo polubiłam Pollyannę i ciężko było mi się z nią rozstawać, zwłaszcza, że książkę przeczytałam w ciągu jednego dnia.

poniedziałek, 25 lutego 2013

L. M. Montgomery - Ania z Avonlea

Tytuł: Ania z Avonlea
Autor: Lucy Maud Montgomery
Wyzwania: Czytamy Anię
                  Z półki 
                  Pochłaniam strony, bo kocham tomy

Ania Shirley rezygnuje ze studiów i zostaje na Zielonym Wzgórzu opiekując się Marylą, która traci wzrok. Obejmuje szkołę w Avonlea, a w okolicy zdobywa nowych przyjaciół - pana Harrisona (a po jakimś czasie niespodziewanie także jego żonę) i panią Lawendę, która staje się dla niej kolejną bratnią duszą. Wraz ze swoimi szkolnymi przyjaciółmi, na czele których stoi Diana Barry i Gilbert Blythe, organizują KMA - Koło Miłośników Avonlea. Pasją tych młodych ludzi staje się ulepszanie Avonlea, co spotyka się z różnorodnym odzewem mieszkańców.
Ania, jako poważna nauczycielka, która obiecała sobie, ze nigdy nie uderzy żadnego ucznia, zyskała sobie miłość i uznanie swoich podopiecznych. Pewien problem stanowi dla niej krnąbrny i złośliwy Antoś Pye, ale Ania potrafi sobie poradzić nawet z nim.
Niespodziewanie, na Zielonym Wzgórzu pojawiają się nowi mieszkańcy. Ania i Maryla przygarniają osierocone rodzeństwo - bliźnięta Keith: spokojną i grzeczną Tolę oraz ciekawskiego, roztrzepanego Tadzia. To właśnie ten chłopiec przysporzy mieszkankom Zielonego Wzgórza tyle samo trosk i zmartwień co radości i miłości. Na Zielonym Wzgórzu zamieszka również sąsiadka i wieloletnia przyjaciółka Maryli - Małgorzata Cuthbert, która po śmierci męża ma problemy finansowe i grozi jej wyprowadzka z ukochanej wyspy.
Ania w dalszym ciągu oczarowana jest Avonlea i Zielonym Wzgórzem, jednak zauważa pewne zmiany, które towarzyszą jej i jej przyjaciołom. Także Anią zaczynają miotać dziwne i niedoświadczone wcześniej odczucia, także te związane z Gilbertem.
Niespodziewanie dziewczyna otrzymuje kolejną szansę od losu, który pozwala jej spełnić jedno z większych marzeń, jakim jest studiowanie. Ania nie może uwierzyć własnemu szczęściu, ale równocześnie świadoma jest tego, że sytuacja ta diametralnie zmieni jej życie.

Ponowne zagłębienie się w cykl książek o Ani przypomniało mi fenomen tej postaci. Cieszę się , że wyzwanie Czytamy Anię pozwoliło mi przypomnieć sobie o tej bohaterce. Niebawem z półki wezmę kolejną część: "Ania na uniwersytecie".

piątek, 22 lutego 2013

Daniel P. Brown - Piękna bestia

Tytuł: Piękna bestia. Zbrodnie SS - Aufseherin Irmy Grese.
Autor: Daniel Patrick Brown
Wyzwanie: Wojna i... literatura
                  Wszystko to już było
                  Pod hasłem

Irma Ilse Ida Grese, urodzona w 1923r. w Wrechen w Maklemburgi, stracona została 13 grudnia 1945 r. w sławnym procesie Bergen - Belsen*.
Dorastała w zwyczajnej niemieckiej rodzinie. Jej ojciec był mleczarzem, matka popełniła samobójstwo, gdy jej dzieci były małe.
Irma w wieku 14 lat opuściła dom rodzinny i udała się w drogę, która doprowadziła ją do roli członkini personelu pomocniczego SS, a w konsekwencji do stanowiska SS - Aufseherin w niemieckich obozach koncentracyjnych - Auschwitz - Birkenau (gdzie m. in. uczestniczyła w medycznych eksperymentach Josefa Mengele), Ravensbruck oraz Bergen - Belsen.
W historii wpisała się jako niezwykle okrutna i bezwzględna nadzorczyni obozów kobiecych, która biła więźniarki, które śmiertelnie bały się jej i jej psa. Ocalałe więźniarki w procesie twierdziły, że ta piękna, delikatna i młodziutka kobieta bez mrugnięcia okiem na śmierć w komorach gazowych wysłała tysiące istnień ludzkich.
W książce znalazły się listy (autor nie potwierdza ich autentyczności), jakie Irma wysyłała do rodziny: do sióstr, do ojca i macochy. W listach tych nie przejawiała skruchy, nie przyznawała się do wyrzutów sumienia.Wydaje się nie być świadoma tego, że świat okrzyknął ją mianem jednej z największych nazistowskich zbrodniarek.
Na procesie przybiera postawę dumnej Niemki, która tak naprawdę nie rozumie skąd się tam wzięła i dlaczego. Proces załamania przeżyła przy orzeczeniu wyroku śmierci, przyszedł moment,  gdy zaczęła spazmatycznie szlochać.
Książka porusza bardzo ciężką tematykę okrucieństwa w niemieckich obozach zagłady. Porusza tematykę zapatrzenia tysięcy młodych Niemów w ideę nazizmu, odrzucenie przez nich ludzkich odruchów, które zastąpione zostały niewyobrażalnym i niewytłumaczalnym okrucieństwem.
"Ludzie ludziom zgotowali ten los" - te słowa Zofii Nałkowskiej zawsze będą wprawiały mnie w zdumienie.
Podobało mi się bezstronne podejście autora, który nie oskarżał za wszelką cenę swojej bohaterki, ale także nie próbował jej na siłę bronić jej i tłumaczyć. Wydaje mi się, że pomysł na przedstawienie tego, że zbrodniarzami w tamtym czasie nie byli wyłącznie mężczyźni, okazał się udany.

* Przedstawione fakty dotyczące Irmy Grese zaczerpnęłam z Wikipedii.

Henning Mankell - Biała lwica

Tytuł: Biała lwica
Autor: Henning Mankell
Wyzwanie: Czytamy kryminały
                  Od A do Z
                  Pochłaniam strony, bo kocham tomy

Mąż zgłasza zaginięcie żony - agentki handlu nieruchomości - ukochaną zonę i matkę dwójki małych dzieci.
Poszukiwania kończą się najgorszym rozwiązaniem - znalezienia jej ciała z raną postrzałową głowy. Na miejscu zbrodni policjanci odnajdują również palec czarnoskórego mężczyzny.
Akcja książki rozgrywa się w dwóch miejscach - w Szwecji, gdzie trwa śledztwo związane z tajemniczym morderstwem oraz w RPA.
W Afryce ówczesny prezydent de Klerk, wraz ze swoim przyjacielem Nelsonem Mandelą dążą do zrównania praw wszystkich obywateli państwa, bez względu na kolor ich skóry. Takie decyzje nie podobają się pewnej grupie ludzi, głoszącej wyższość Burów nad Murzynami. Trwają przygotowania do zamachu na Mandelę. Kurt Wallander trafia w sam środek tych przygotowań, co niesie za sobą porwanie jego córki.
Książka porusza trudną sprawę rasizmu i apartheidu. Bezwzględność zamachowców i ludzi, którzy stanowią mózg całej tej operacji przeraża. Przeraża łatwość z jaką fanatyzm radzi sobie z ludzkimi uczuciami.
Przyznam, że książka ta nie należała do najlepszych powieści tego autora, ale mimo wszystko dała mi trochę do myślenia.
Po książki Henninga Mankella nie sięgam po kolei. "Biała lwica" jest trzecim tomem serii z komisarzem Wallanderem. W tym przypadku jednak nie przeszkadza mi brak chronologii.
Lubię tego aktora i lubię komisarza Wallandera.

niedziela, 17 lutego 2013

Ken Follet - Zima świata

Tytuł: Zima świata
Autor: Ken Follett
Wyzwanie: Wszystko to już było...
                 Wojna i... literatura
                 DKK Mielec
                 Pochłaniam strony, bo kocham tomy

"Zima świata" to druga część trylogii Stulecie.
W części tej poznajemy dorosłe już dzieci bohaterów części pierwszej (Upadek gigantów). Poznajemy także dalsze losy ich rodziców.
Z bohaterami spotykamy się w 1933r., w Niemczech. Po zakończeniu I WŚ nadchodzą kolejne niepokojące czasy. W Niemczech swój głos próbuje przeforsować Adolf Hitler, co niestety udaje mu się. W kraju rośnie nienawiść do Żydów i przeciwników nazizmu. 30 września 1933 roku władzę w Niemczech przejmuje NSDAP, co daje początek istnieniu III Rzeszy. Naziści, noszący brązowe koszule krwawo obchodzili się z przeciwnikami ich idei. W samym środku tych zdarzeń znajduje się rodzina von Urlichów: Walter, Maud oraz ich dzieci: Eriki Carla. Syn ich służącej, Ady, zostaje przeniesiony do innego szpitala, a po pewnym czasie matka otrzymuje list informujący o jego śmierci w wyniku zapalenia wyrostka robaczkowego, którego ten nie miał już ok kilku lat. W podobny sposób ginie syn Francków, przebywający w tym samym szpitalu. Na jaw wychodzi, że śmioerć ta nie jest przypadkowa. Jest wynikiem planu eksterminacji osób kalekich i upośledzonych, Action T4. W sprawę angażuje się Carla von Urlich i jej przyjaciółka Frieda Franck.
Okazuje się, że władzy nie podoba się próba wykrycia tego tajnego planu i rozpoczyna się zastraszanie tych, którzy mają z tym coś wspólnego. Najbardziej ucierpiał na tym Walter von Urlich.

Poznajemy również dalsze losy rodziny Peshkovów i Fitzherbertów, które połączyły się przez małżeństwo swoich dzieci:Daisy i Boy'a.
Tłem dla wszystkich wydarzeń jest II Wojna Światowa, która pochłania miliony istnień. Rodziny, będące bohaterami tej ksiażki także nie ustrzegły się strat swoich członków, ginących na froncie. Wojna ta dotknęła kobiety, które zostały w domach niepewne losów swych mężów, ojców i synów. Niepewne swej przyszłości. Kobiety, które reszte życia muszą przeżyć z piętnem gwałtów, które przeżyły. To one muszą teraz dbać o przeżycie rodziny, walczyć z wszechobecnym strachem, niewyobrażalną nędzą i głodem.

Przyznam, że ten tom bardziej przypadł mi do gustu. Może dlatego, że interesuje mnie ta część światowej historii. Ciekawa jestem kolejnego, ostatniego tomu.

czwartek, 14 lutego 2013

Carlo Collodi - Pinikio

Tytuł: Pinokio
Autor: Carlo Collodi
Wyzwanie: Niezapomniane lektury z naszego dzieciństwa

Pinokio to drewniany pajacyk wyrzeźbiony przez staruszka Dżepetta.
Pajacyk od pierwszych chwil pokazuje się ze złej strony. Drwi ze swojego ojca, jest bardzo niegrzeczny i krnąbrny, a uciekając mu sprawia, że staruszek trafia do aresztu.
Pinokio, który zabija Świerszcza, który udziela mu mądrych rad i ucieka z domu. Pajacyk nawet nie mysli o pójściu do szkoły, a następnie o zdobyciu jakiegoś rzemiosła, żeby pracą mógł pomóc schorowanemu ojcu.
Na swojej drodze spotyka Kota i Lisa, którzy okradają go. Spotyka także Wróżkę, która postanawia zaopiekować się nim. Wróżka obiecuje pajacykowi, że kiedyś spełni się jego marzenie i stanie się prawdziwym chłopcem. Pinokio nie zmienia swego złego zachowania, a jego zamiłowanie do kłamstwa skutkuje stale rosnącym nosem.
W czasie swojej wędrówki po świecie Pinokio w końcu postanawia odnaleźć Dżepetta, a gdy mu się to udaje okazuje się, że ojca porwały morskie fale.
Czy Pinokio zrozumie w końcu, że źle postępowanie i czy zamiana w Osiołka mu w tym pomoże? Czy pajacyk zmądrzeje i odnajdzie swojego Dżepetta? Czy uzyska jego przebaczenie, a także przebaczenie ukochanej Wróżki?
O tym wszystkim mówi powyższa książeczka.

Mam mieszane uczucia co do tej książki. Ale może trafiłam po prostu na gorsze tłumaczenie? Z bajki animowanej o Pinokiu pamiętam, że Dżepetta połknął ogromny Wieloryb, tutaj mamy natomiast Rekina. Ciekawi mnie gdzie tkwi błąd.